TEDx Formatı Nedir? Biraz Mizah, Biraz Derinlik
Bazı insanlar, TEDx’i şunu anlıyor: “Aaa, bu konuşmalar var ya, işte o adamlar böyle giyinmiş, çok derin konulardan bahsediyor, sonra herkes alkışlıyor.” Haklılar. TEDx formatı, aslında tam da böyle bir şey. Ama tabii biraz daha derine inmek gerek. Şimdi size TEDx’in ne olduğunu anlatırken hem derinlikli, hem de eğlenceli bir bakış açısı sunmayı hedefleyeceğim. Sadece sıfırdan alınan bir “alkış” değil, biraz daha fazlası… Gelin, “TEDx formatı nedir?” sorusuna birlikte eğlenceli bir şekilde bakalım.
TEDx Nedir? Bir Sohbetin Başlangıcı
Her şey, bir anda pat diye TEDx’i açıklayacak kadar ciddi ve derinlemesine olmamalı, değil mi? Hadi, ilk başta şunu söyleyeyim: TEDx, aslında TED’in yerel versiyonudur. TED, biliyorsunuz; “Teknoloji, Eğitim, Tasarım” üçlüsünden alınan bir kısaltma ve tüm dünyada milyonlarca insanı etkileyen konuşmaların yer aldığı platform. TEDx ise, bu “büyük” etkinliğin biraz daha yerelleştirilmiş halidir. Ama burada sorun şu: “Yerelleştirilmiş” derken tam olarak ne demek istediğimi anlayabildiniz mi?
Hadi örnekle açıklayayım: TEDx konuşması, genelde bir kişi çıkar ve binlerce insanın ilgisini çeker, doğru bir konu seçer, düşünceleri insanları etkiler, tartışmaya açar. Ama bu kişi, “İzmir’de bir kafe açmakla ilgili hayatımın dersini aldım” tarzı bir hikaye anlatıyorsa, işte bu TEDx’in en yerel kısmıdır. Yani hem uluslararası bir etki hem de lokal bir bağ kurma… Karışık ama eğlenceli, değil mi?
TEDx Formatı: “Kısa, Öz ve Düşündürücü”
Peki, TEDx formatı nedir, diye sormaya devam edelim. Burada iki ana şey var: Kısa ve öz. Şimdi düşündüm de, kısa ve öz olma hali benim için çok da uygun değil. Normalde, sabah kahvemi içerken bile bir saatin geçtiğini bilirim. Neyse ki TEDx, buna karşılık; “Hayat kısa, konuşmalar uzun olmasın” diyor. 18 dakika, maksimum! Evet, sadece 18 dakika! Ve bu 18 dakika içinde, konuşmacı hem içeriğiyle hem de sunumuyla sizi etkilemek zorunda. Bu kadar kısa sürede ne anlatılabilir ki? Düşünsenize, ben bile bu yazıyı yazarken 5 kez kafamda kurguladım, bir saat düşündüm… O yüzden, TEDx konuşmalarının bir süper güç olduğunu kabul ediyorum. 18 dakika ve etkileyici olmak? İnanılmaz.
18 Dakika Mucizesi: Neler Anlatılabilir?
Şimdi bir TEDx konuşmacısı olmak istesem ne anlatırım? Şöyle bir konuşma başlasa, fena olmaz mı:
“Arkadaşlar, hayatta herkes sürekli bir şeyler planlıyor, değil mi? Ama bazen… bazen plan yapmayı bırakıp sadece bir şeyler yapmamız gerek. Hadi, neyi bekliyorsunuz? 18 dakika, kısacık. Hepimizin zamanı değerli. Şimdi, bu konuşmayı dinlerken bir kenara oturun ve bir şey yapın: Bir adım atın.”
Hah, işte böyle bir şey olsa. Ama tabii ki, bir TEDx konuşması öyle saçma sapan olmayacak. Olay şu: Konuşmacılar bir hikaye anlatıyor, ardından bununla ilgili güçlü bir mesaj veriyor ve insanları düşündürmeye zorluyor. Yani bir insanın hayatını değiştiren bir kavramı, saniyeler içinde bizim kafamıza kazandırıyor. Bu ne kadar cool bir şey değil mi? 18 dakikada hayatımıza dokunan bir kelime… Yani evet, “çok derin ve öz” ama ciddi bir başarı bu.
TEDx Konuşmalarında Mizah ve Ciddi Anlar
Bir TEDx konuşmasına gitmek, aslında biraz da içsel bir sorgulamaya girmek gibi. Konuşmacılar, genellikle ciddi bir konuyu ele alırken, bazen araya mizah da katıyorlar. Ne de olsa, kimse hayatı sürekli olarak yüzünde asık bir ifadeyle dinlemek istemez. Mizah, TEDx formatının neredeyse vazgeçilmez unsurlarından biri. Ama bazı konuşmalar var ki, o kadar derin oluyor ki, dinlerken “Acaba neyi yanlış yapıyorum?” diye kendinizi sorgularken bulabiliyorsunuz.
Bir TEDx konuşmasına gitmişim. Konuşmacı bir anda “Bunu herkes yapamaz. İnsanlar buraya gelirken korkarlar, çünkü burada düşündükleri değil, gerçekleri paylaşırlar” dedi. O sırada salonda bir ses duyuldu, “Bunu herkes yapamaz, demek ki sen de gerçekleri söylemiyorsun, değil mi?” diye içimden düşündüm. Gülsem mi, üzülsem mi, o kadar karışıktı ki… Ama işte bu gerçeklik, bu zihin açıcı konuşmalar insanı düşündürtmeye zorluyor. Mizah bazen derinlikli olabilir, bazen de acıtır.
Sonuç: TEDx Formatı Sadece Bir Konuşma Değil
Sonuç olarak, TEDx formatı nedir? Hani basitçe söylemek gerekirse, bir bilimsel konuşma değil, biraz da bir yaşam tarzı sunumu. Hem bilgilendirici hem düşündürücü hem de bazen güldürücü. Kısacası, TEDx, bizi sadece “konu hakkında bilgi sahibi yapma” değil, “hayata farklı bir gözle bakmaya” davet ediyor. Ve bu, bence bir konuşmanın ötesinde bir deneyim. Tabii ki, bu 18 dakikada her şey çözüme kavuşmaz ama insanlara ilham vermek, bir anlığına bile olsa kafalarını değiştirebilmek, TEDx’i özel kılan şey. Bunu kimse inkar edemez!
Sizde bir TEDx konuşması izlerken kendinizi gerçekten bir sorunun içinde buluyor musunuz? Yoksa “Bu kadar kısa sürede ne anlatılabilir ki?” diyip başka bir şeye mi odaklanıyorsunuz? Düşünmeye değer!